ZA 10 + ZO 11 SEPTEMBER 2022
VAN 11.00 TOT 17.00 UUR
VAN 11.00 TOT 17.00 UUR
De na de brand van 1231 herstelde kerk heeft in de loop der jaren verscheidene verbouwingen ondergaan.Zo werd begin 15e eeuw de kerk verhoogd met baksteen en voorzien van een driezijdige koorsluiting. De oude gewelven, waarvan de aanzetten nog in de muur te zien zijn, zijn in 1855 vervangen door houten gestucte tongewelven. De losstaande toren werd vanwege instortingsgevaar in 1868 afgebroken. Bij de restauratie in 1863 kreeg de kerk zijn neogotisch uiterlijk en de nieuwe toren gebouwd in 1869 werd ook uitgevoerd in neogotiek.
Oude schilderingen in de kerk van rond 1500 gaan deels schuil achter de preekstoel uit de 18e eeuw. Deze preekstoel is evenals de herenbanken gemaakt door Jan Dieters Brugma uit Groningen. Op het gerestaureerde Van Oeckelen orgel wordt nog regelmatig gespeeld. De kerk wordt dan ook geroemd vanwege de goede akoestiek.
Voor de kerk staat een monument als herinnering aan de ontmoeting in de 9e eeuw tussen de prediker Liudger en de bard Bernlef bij het oratorium (kapel) van Usquert.
De kerk is rijksmonument en eigendom van de Stichting Oude Groninger Kerken.
Beide dagen een expositie van schilder Theo Leijkdekkers.
Zaterdagmiddag treedt Marlene Bakker op. Aanvang 14:00 uur, toegangsprijs €10 pp. Kaarten te koop vanaf 11:00 bij de Petrus en Pauluskerk
Zondagmiddag twee voorstellingen van het bijzondere muziekproject 'Berlage-Suite' van componist Henk-Doeke Odinga, met medewerking van Boreas Fanfare en Malletband, Gemengd Zangkoor Usquert, Warffums Mannenkoor, Zielrietzangers, Karen Versloot orgel, Liesbeth Wildeveld en Henk-Doeke Odinga, piano en Foske Hopma Zijlema als verteller.
Aanvang 13:30 en 15:30 uur, toegangsprijs €5pp. Kaarten te koop vanaf 11:00 uur bij de Petrus en Pauluskerk.
De bebouwing van de Kerkstraat 8/hoek Torenstraat gaat waarschijnlijk terug tot de 17e eeuw. In 1851 is in het pand een winkel en grossierderij in levensmiddelen met tabaksvergunning en drogisterij gevestigd. Tevens waren hier gevestigd een koffiebranderij, een tabaksdrogerij en een carbidfabriek. Het oude voorhuis is in 1898 afgebroken om plaats te maken voor een groter en hoger voorhuis. Hierin werd een postkantoor en effectenkantoor gevestigd. Vandaar de zijdeur, die nu niet meer in gebruik is. Het huis is rijksmonument. Bijzonder is de oude Pronkkamer met fraai geschilderd plafond met papier-collé randen die in oude luister is hersteld.
De voormalige kruidenierswinkel van Dusseldorp, later Timmer, met ingang in de Torenstraat, vormt het achterdeel van Kerkstraat 8.
Het pand is gerestaureerd en geopend tijdens Monumentaal Usquert.
In het pand kan men het atelier van schilderes Jacqueline Kasemier bezoeken. Verder ziet men in het hele pand schilderijen van haar hand.
In het atelier regelmatig een optreden van Manuel Remerie op flamenco gitaar.
In de Pronkkamer is Morel met glas, antiek en curiosa en Marjan Schaap met dierenbeelden.
In de 'Winkel van Timmer' antiquariaat Bladzij 20 met een selectie van hun collectie.
Trudy Beekman exposeert haar kunstenaarsboeken.
Boerderijwoning uit omstreeks 1800. Op de dan nog schaars bebouwde wierde moet dit huis een van de eersten zijn geweest, getuige de opbouw van het voorhuis van leem. Na een brand werd de schuur hersteld als woonhuis; het geheel is thans rijksmonument. Voormalige bestemmingen waren kosterij en woonhuis van het hoofd der school. Van meer recente tijd is bekend dat de familie Vegter er woonde waar orgel restaurateur Vegter op de zolder zijn werkplaats had ingericht.
Op het terras Yakamoz met heerlijke Turkse hapjes.
Als de huidige bewoners voor hun gezin in augustus 2006 deze woning kopen, heeft het al een respectabele geschiedenis achter de rug als fourniturenwinkel en groentewinkel.
Op beide dagen exposeert Erik van Ommen zijn werk in het woonhuis Kerkstraat 5.
>Gebouwd in 1927, niet te missen op de gevel, kent dit pand een rijke historie als kapperszaak. Vanaf dat jaar beginnen Klaas Kremer en echtgenote Aaltje Munting er hun knip- en scheerbedrijf, waarin Aaltje de damessalon beheert. De zaak wordt in 1955 overgedaan aan IJsbrand Dijk. Toen de concurrentie met de opkomende scheerapparaten hem teveel werd, nam hij een baan in loondienst aan bij Philips.
Janine Neuteboom exposeert beide dagen eigen werk.
Op deze plaats vestigde reeds vóór 1870 Haje Pot met kleinzoon Cornelis Kroeze de schoenenfabriek en leerlooierij 'Pot & Kroeze'. In dat jaar kende het bedrijf een personele bezetting van 12 man. In 1917 gaat Cornelis Kroeze zelfstandig verder en opent een schoenenmagazijn (winkel) op Hoofdstraat 19.
Het huidige pand van de hand van architect Berend Jager dateert uit 1917 en is een van de weinige Amsterdamse schoolwoningen in Usquert. In 1922 sloot de leerfabriek en trad de familie Schreuder aan met een rijwielherstelbedrijf.
Meynard Vasen geeft op beide dagen meditatie workshops.
Op zaterdagmiddag Mariette Rust met gitaar en zang, samen met violiste Christel Postma .
Op zondagmiddag trio Ed Stokman, met op gitaar Ed Stokman, Jeroen Gerritsen en Maartje van Huissteden zang. Zij brengen op muziek gezette gedichten van Kopland, Nijhof en Lucebert.
Hotel 'De Landbouw' bevindt zich tegenover het station en is gebouwd in 1895. De oorspronkelijke functie was hotel - café - restaurant met woonhuis, doorrit en paardenstal. De functie hotel - café - restaurant eindigde in 1978. Vanaf 1909 zijn drie generaties Siertsema eigenaar, thans de familie Boersema - Siertsema. Het pand is rijksmonument met originele kamers en veel details van cultuur en architectonische waarde. De in stijl gebleven gelagkamer toont herinneringen aan de voormalige hengstenhouderij die hier was gevestigd.
Op zaterdag is de opening van Monumentaal Usquert. Sprekers zijn Jacob Jansen namens Dorpsbelangen en burgemeester Henk Jan Bolding namens gemeente Het Hogeland.
Op zondagmiddag brengt Het Verhalen Cabinet 2x de voorstelling Het Vermaak van Ameland: 13-14:15 en 15-16:15 uur. Toegangsprijs €7,50 te betalen bij locatie.
Beide dagen kan men genieten van een niet-alcoholisch drankje in de sfeervolle gelagkamer en op zaterdagmiddag luisteren naar jazzy muziek van Flipside & Beyond.
In 1893 werd deze rentenierswoning gebouwd in opdracht van Geertruid Westerhuis, weduwe van Pieter Zuideveld, afkomstig van boerderij 'Nieuwe Laan'. Later werd het huis gebruikt als rentenierswoning door een dochter, Elisabeth Zuideveld, samen met haar man Pieter Harm Wijk. Een aantal jaren had Pieter Harm Wijk de functie van Plaatselijk Bureau Houder. Deze functionaris voerde regeringsmaatregelen op landbouwgebied uit zoals uitgifte van identiteitsbewijzen voor paarden en koeien.
Van 1947 - 1990 werd het huis bewoond door Cor Jacob Siertsema, zoon van de eigenaar van Hotel de Landbouw. Zelf was hij fouragehandelaar en boekhouder van de onderlinge Brandwaarborg Maatschappij Usquert; ook was hij bietenagent voor de Centrale Suiker Maatschappij in Hoogkerk.
In 1990 kochten de huidige bewoners, Peter en Truus Durieux, het pand. Peter Durieux is kunstschilder en heeft in het pand zijn atelier.
Tijdens Monumentaal Usquert is het atelier van Peter Durieux open.
In 1901 laten Sijbrand Bruins en Anje Welt dit huis bouwen en zij wonen hier tot 1927. Architect P. Tilbusscher uit Middelstum ontwierp een neoklassiek huis met opvallende pilaren onder het balkon. Deze pilaren zijn later verwijderd en hiermee verdween ook het oude grote balkon, dat is vervangen door een klein exemplaar. In 1964 is het achterhuis afgebroken, waarin de keuken, bijkeuken, wc, badkamer en meidenkamer zich bevonden.
Vanaf 1927 tot 1964 wisselt het huis geregeld van eigenaar (5x) en vanaf 1964 tot heden in een iets rustiger tempo (4x). Het lijkt dus een soort doorgangshuis, maar toch heeft iedereen hier met respect voor het verleden gewoond en is alles min of meer bij het oude gebleven. De plafonds in de kamer en suite zijn nog origineel. Op de plaats van het achterhuis is nu een terras. De tuin is in 2016 opnieuw aangelegd.
In de mooie tuin exposeert Oscar de Jong beelden van cortenstaal.
Achthonderd jaar geleden werd op deze wierde het Johanniter vrouwenklooster Wijtwerd gesticht. Na de reformatie kwamen het klooster en haar bezittingen in handen van de provincie en in 1659 werd het klooster gesloopt. Van de resten werden twee boerderijen gebouwd. Uit het klooster zijn de schouw uit 1464, een haardplaat en een kruiswegstatie uit ongeveer 1550 in de huidige boerderij te vinden.
De eerste meiers (pachters) zijn de voorouders van alle latere bewoners. In 1774 is de pacht afgekocht en kwam de boerderij in eigendom. In 1817 liet Anna Doornbos-Wiersema (Ootje van 't klooster) het woon- en tussenhuis verbouwen en kreeg het pand zijn huidige aanzicht. In 1839 liet Roelof Geugien Hopma voor zijn gestorven vrouw en zoontje in de tuin een begraafplaats met grafkelder inrichten, later werd hij daar ook zelf begraven. Roelof bouwde ook de twee huidige schuren en dichtte op de gevelsteen van de tweede of kleine schuur in 1861 "De mensch bouwt op / de tijd breekt af / niets zal hier / zijn stand behouden"
Roelofs dochter, Hendrika Hopma, trouwde met Pieter Zijlema. Zij lieten de wierde afgraven om de vruchtbare grond te verkopen en er werd een tuin in landschappstijl aangelegd: een slingertuin met een berg, paden, perken, bomen en zelfs een muziekkapel. In 1956 werd door de kleinzoon Pieter Klaas Hopma Zijlema de tuin gemoderniseerd, paden verdwenen, borders rechtgetrokken. De voorlaatste bewoonster, moeder van de huidige bewoonster, legde weelderige vaste planten borders aan.
De huidige bewoners Jan Jaap Aué en Janneke Aué-Hopma Zijlema: "Elke generatie en elke tijd heeft hier wel iets toegevoegd, veranderd, gesloopt of verkocht. Het is speciaal om op een plek te wonen waar zoveel voorouders over je schouders mee kijken. Om van de nonnen, in drie lagen begraven in de tuin en onder de kleine schuur maar te zwijgen. We doen ons best om het zo goed mogelijk te bewaren en hopen het wellicht aan nog een generatie, of andere bewoners, door te kunnen geven."
In de historische ambiance van Kloosterwijtwerd een expositie van schilderijen van Annemiek Vos.
Op zaterdag concerten door Truus Pinkster op klavecimbel en Joke Corporaal op viool.
Op zondag concerten door Annette Scholten met de lame sonore, een instrument verwant aan de zingende zaag, samen met Nanke Flach op piano. Ze spelen muziek van Debussy, Messiaen en Fauré en muziek van de Nederlandse componist Mathieu Polak, waarvoor ze een award wonnen in 2021.
In de prachtige tuin beelden van Patricia Suer.
De woning aan de Hoofdstraat werd in 1952 in opdracht van de gemeente gebouwd voor de toenmalig gemeentesecretaris en later burgemeester van Usquert, dhr. Dijkema. Het huis is gebouwd door de lokale aannemer Job Slager.
In 1985 werd de woning door de huidige bewoners van de gemeente gekocht. De kleine garage werd vervangen door een grotere garage die tevens gebruikt wordt als fotostudio.
Beide dagen in de fotostudio een expositie van bewoner en fotograaf Jelte Oosterhuis, gastexposant Jan Pitt.
Hoewel het oudste deel van het huis in elk geval, gezien de aanwezige balken, van vóór de twintigste eeuw moet zijn, is het exacte bouwjaar niet bekend.
Oorspronkelijk was het voorhuis van het pand woonhuis met een kruidenierswinkeltje aan de zijkant. in 1963 is het pand ingrijpend verbouwd door de familie Achterhof en werd het hele voorhuis een supermarkt; de 4=6. Hierbij werden de dragende muren vervangen door palen, zodat een ruimte van meer dan 80m2 ontstond. Na een korte episode als speelgoedwinkel kwam het pand in handen van de familie Schollema en werd de winkel weer als supermarkt door hen voortgezet.
De huidige eigenaar kocht het pand in 2007 en heeft veel verbouwd. De voormalige supermarkt werd in eerste instantie verbouwd tot woonruimte en in 2017 tot cursusruimte voor scholingscentrum 'Noorderzicht' en praktijkruimte van (voormalig) verloskundigenpraktijk Springtij.
Op beide dagen exposeren Jittie Wildeman met kattenportretten en Hilde van Heuveln met keramiek.
Voor het pand staat het ijskarretje van Mattie Gelati.
Al in 1826 woonde op deze plek kleermaker Reinder Leonard Delhaas. In 1887 werd het voorhuis gebouwd op restanten van een veel ouder fundament. Bij een verbouwing (modernisering) in 1948 zijn in de voorkamer de houten bedstede wand met opgeschilderde deurpanelen en de oorspronkelijke houten schouw verwijderd. Sinds 1998 is het pand in handen van de huidige bewoners Pepijn Verbogt en Ineke Oldenhuis en kinderen. In 2006 hebben zij bovenstaande sfeerbepalende elementen weer teruggebracht in het pand. In de grote woonkeuken bevindt zich een origineel AGA fornuis uit 1938, omgebouwd van kolenstook naar aardgas. In 2010 werd een 19e eeuwse hardstenen gootsteen teruggeplaatst. Bovendien is de woning in dat jaar aan de achterzijde behoorlijk uitgebreid.
In de tuin aan de noordzijde stond het 'Volksgebouw', waarin tot 1886 de lagere school was. Na gereedkomen van het dorpshuis is het 'Volksgebouw' in 1965 afgebroken.
Expositie schilderijen van Edwin Grissen.
Ook zal Edwin ter plekke schilderen.
Rentenierswoning, gebouwd in opdracht van echtpaar Hidde Pieter Lantenga en Anje Bouwman. Naast de voordeur prijken hun initialen en het bouwjaar 1913. In de twintiger jaren deden zij het 'over' aan de familie Westerdijk waarna het vanaf de vijftiger jaren wisselend bewoond is geweest. In 1967 kocht de Gereformeerde Gemeente van Warffum het huis om het als jeugdontmoetingscentrum te gaan beheren. De grote achterbouw deed dienst als zalenruimte waarin catechisatie en ontspanningsavonden werden gehouden. Op de bovenverdieping woonde de beheerder / koster van de kerk. Begin negentiger jaren is het huis verkocht voor particuliere bewoning.
In het pand exposeert Dorry van de Winkel haar aquarellen.
Al in 1828 was hier sprake van een woonhuis, toendertijd bewoond door Lubberts Lammert van Clooster en zijn vrouw. In latere jaren werd het pand regelmatig bewoond door rentenierende echtparen afkomstig van boerderijen uit de omgeving van Usquert.
In 1932 kocht de coöperatieve vereniging 'Ons Belang' U.A. de woning. Aan de oostkant van de woning werd een nieuw bedrijf gebouwd, bakkerij met winkel en daarboven woonhuis voor de beheerder. Deze aanbouw kreeg Amsterdamse School kenmerken. Later kwamen er nog een brandstofloods en een bergplaats voor bakfietsen, waarmee het brood werd rondgebracht. Vele jaren draaide de Coöperatie goed, maar in 1960 sloot de bakkerij en werd de Coöperatie 2 jaar later ontbonden. Vele jaren was het alleen woonhuis, tot in 1981 gedurende 10 jaar een slagerszaak in het pand gevestigd was.
Nu wordt het pand gebruikt als woonhuis en is er bovendien het 'Handelskantoor' met Loppis uit Scandinavië. Loppis is het Zweedse woord voor vlooienmarkt.
Beide dagen een expositie van het werk van Anne en Ati van Twillert.
Ook verkoop van Zweeds loppis (tweedehands curiosa) in de winkel.
Als in 1820 de Schout (toenmalig burgemeester) van Usquert bij de herberg uit 1806, die dan op deze plek staat, voor 100 gulden per jaar vergaderruimte huurt, wordt de basis gelegd voor de naamsverbondenheid 'Gemeentehuis' aan de panden die later volgen.
Eerst in 1887 wordt de eerste gemeentesecretarie gebouwd, naast de herberg, thans Streeksterweg 1. Voor de raadsvergaderingen bleef men tot aan de nieuwbouw in 1929 aan de Raadhuisstraat gebruik maken van de zaal in het dan grote 'Hotel 't Gemeentehuis'. In het voorjaar van 1950 brandt het grote hotel, dan bestaande uit twee naast elkaar geschakelde panden, volledig af. Hiervoor in de plaats kwam het huidige gebouw, waarin nu Eetcafé 't Gemeentehuis.
Zowel het eetcafé als de cafetaria zijn geopend.
Doggy Few brengt op beide dagen Ierse muziek.
Achter de 19e eeuwse gestucte gevel gaan restanten van een pastorie van voor de Reformatie schuil. De voorgevel en kelder zijn opgemetseld van kloosterstenen en de westelijke muur kent een dikte van maar liefst 75 cm. In 1884 werd het gebouw ter noordzijde gebouwd.
Dit rijksmonument is lang als pastorie bewoond geweest en kende in de oorlogsjaren vanaf 1943 twee jaren van absentie toen dominee Van den Berg werd gevraagd als oorlogspredikant op te treden in West Java.
Sinds 2014 is de pastorie functie van het pand verdwenen.
Op beide dagen een expositie van jong talent: Anne Mensinga, Pip Ovinge, Cleo Rolloos en Ruben Postema.
Het Dorpshuis van Usquert bestaat inmiddels zo'n 50 jaar. Begin zestiger jaren van de vorige eeuw is dit tot stand gekomen met een bijdrage door de toenmalige gemeente Usquert en een heel grote bijdrage van de dorpelingen zelf. In de loop der tijd is er het nodige aan verbouwd. Maar uiteindelijk was er maar één optie: afbreken en opnieuw bouwen. Het gebouw werd te zeer gedateerd en ten aanzien van energiegebruik werd het wat rampzalig. Ook nu weer is door de dorpelingen fors bijgedragen, maar ook de gemeente Eemsmond, de provincie Groningen en veel fondsen en bedrijven hebben een belangrijk deel van de 1,6 miljoen euro op tafel gelegd. Sinds augustus 2014 is het nieuwe dorpshuis in functie. Het wordt zeer intensief benut door de plaatselijke verenigingen. Het dorpshuis vervult de rol die het altijd beoogd heeft, namelijk een centraal punt voor alle dorpelingen. Dit is mede mogelijk dankzij een grote groep vrijwilligers.
Het Dorpshuis biedt tijdens Monumentaal Usquert catering.
Op zaterdagmiddag speelt Three for Music in het Dorpshuis.
Op zondagmiddag voor de kinderen verhalenverteller Eric Borrias met 'Een brief voor de Koning' naar het boek van Tonke Dragt.
Het huis werd in 1889 gebouwd voor het hoofd van de naastgelegen openbare lagere school. In 1960 kwam er een eind aan deze functie van het huis, want in 1962 verhuisde de lagere school naar het uitbreidingsplan van Usquert. Naast woonhuis werd een gedeelte van het pand openbaar badhuis, want veel huizen in Usquert hadden geen goede sanitaire voorzieningen. Dit was een bijzonder initiatief van de gemeente Usquert, een dergelijke voorziening was niet aanwezig in naburige gemeenten. Toen de voorzieningen in de woningen verbeterden werd het openbaar badhuis overbodig en werd dit deel van het pand nog een aantal jaren gebruikt als uitvaartcentrum. Nu wordt het hele pand als woonhuis gebruikt.
Op beide dagen schilderijen van George Tokaya en Aafke Holman.
In 1936 lieten Gerrit de Vries en zijn vrouw Pieterke Slagter dit huis bouwen. Gerrit de Vries werkte in de landbouw en op de dorsmachine 'Ons Belang'. Van de Pastorie werd zes are grond gekocht en aannemer Kruijer bouwde het huis voor Fl. 2400,-.
Theeterras in de mooie tuin, verkoopexpositie van Brocante De Inloop, muziek door duo Richard en Ronald.
100 Jaar geleden gebouwd als zogenaamd armhuis in opdracht aan architect Gerrit Nijhuis. Aannemers Jan en Hendrik Havinga bouwden het pand voor de som van 7.169 gulden. Vanaf 1950 werd het ingericht als eigentijds bejaardenhuis en in 1980 kreeg het de functie van dagopvang voor verstandelijk beperkten.
De huidige bewoners (2004) beheren een Bed & Breakfast voorziening.
Het op hun terrein gelegen voormalig ziekenhuisje (cholerahuisje) van Usquert, in 1878 op de begraafplaats gebouwd, is behouden gebleven. De historische functie van dit huisje was verpleging- en opbaarruimte voor patiënten met een besmettelijke ziekte. Vervolgens werd het de plaatselijke aula en tot 1996 onderkomen voor begraafplaatspersoneel.
Sinds 2017 is zowel het Gemeentelijk Verzorgingsgesticht als het choleraziekenhuisje gemeentelijk monument vanwege de cultuurhistorische aspecten en de hoge zeldzaamheidswaarde in de regio.
Op beide dagen is in het pand een expositie van grafiek van Siemen Dijkstra en keramiek van Elysia Verhoeven.
Het cholera ziekenhuis is thans in restauratie naar historische kenmerken. Deze restauratie is mogelijk gemaakt dankzij subsidies van diverse instanties.
Het cholera ziekenhuis behoorde tot 1996 tot de algemene begraafplaats, vanaf dat jaar is het door toenmalige bewoners van Zijlsterweg 17 van de slopershamer gered.
Functie vanaf herbouw 1878: ziekenopvang buiten de dorpskern van door cholera besmette patienten of eraan overledenen, tot 1956 als begraafplaatsaula en laatstelijk als werkplaats.
Dit in provincie Groningen enig bewaarde ‘lijkenhuis’ in type van deze soort, wordt in september gerestaureerd naar authentieke staat. Dat wil zeggen: voornamelijk exterieur en bouwkundig, want inpandig is het uit twee kamers en zolder bestaande gebouw vrijwel onveranderd, het exterieur heeft in de voorbije tijd kenmerken verloren, waaronder rollagen aan noord- en zuidzijde met topelementen, eenvoudige schoorsteen en rondraam in top voorgevel. Ook zal muur- en vloerwerk bouwkundig worden hersteld waar nodig.
Vanaf 2005 is door de eigenaren al inspanning verricht zodat het naast haar historische gebruiksdoel als schuur eigentijds bruikbaar werd. Het zal nu - met uitzondering van de hogere deurhoogte – conform de nog bestaande bouwtekening en bestek uit 1878 worden hersteld maar tevens als schuur bruikbaar blijven.
In 2017 werd het cholera ziekenhuis door de toenmalig Gemeente Eemsmond aangemerkt als gemeentelijk monument. Gemeente Het Hogeland zal zorg dragen voor terugbrengen van een passende erfgrens begroeiing en een verklarend tekstbord voor passanten aan begraafplaatszijde.
Tijdens Monumentaal Usquert kunt u de resultaten van de restauratie bekijken ondersteund door een architectuur expositie in het gebouw.
Tevens is er een bescheiden expositie van het unieke architectuuroeuvre van Gerrit Nijhuis (Groningen 1860-1940), die ook Zijlsterweg 17, het Gemeentelijk Verzorgingsgesticht, ontwierp.
De eigenaar van het pand is aanwezig om uitleg te geven en vragen te beantwoorden.
Al vele jaren is hier een garagebedrijf gevestigd. Jarenlang was hier het bedrijf van de familie de Boer, ooit Chrysler dealer, later Mitsubishi. Sinds 2013 is het pand eigendom van Jan Willem Bultena.
Kunstenaar Gert Sennema beeldhouwt ter plekke uit ruw hout: hij gaat hakken in een perenboom. Deze perenboom is afkomstig uit de tuin van de voormalige pastorie in Usquert en is dit voorjaar omgewaaid.
Molen Eva staat op de plaats waar al in het jaar 1600 een standerdmolen stond. De huidige molen dateert van 1818 en is in dat jaar opgebouwd uit delen van poldermolen Eva, destijds tezamen met poldermolen Adam opgesteld in Bedum.
Na een brand in 1890 heeft molenmaker Ch. Bremer Eva herbouwd en uitgerust met zelfzwichtende wieken en zelfkruiing waardoor de molen zichzelf `op de wind` kon houden. De zelfkruiing verdween een aantal jaren later.
De gemeente Usquert kocht de molen in 1953 en liet haar restaureren. Sedert 1984 houden vrijwillige molenaars Eva in gebruik en is dit rijksmonument wekelijks op zaterdagen en feestdagen in bedrijf.
In 1903 gebouwd in een dan eigentijdse stijl in opdracht van Klaas Welt, molenaar van molen Eva. Het huis werd door verschillende eigenaren bewoond om in 1989 door Karst Louis Zwart fraai te worden gerestaureerd. Karst is de zoon van de ontwerper Piet Zwart.
In 1999 komt het huis in handen van de huidige bewoners.
Op beide dagen een expositie van kunstenaars van de Stadsgalerie.
Torenstraat 6 is een uit ca 1875 daterend huis, gebouwd als 'drie middenstandswoningen onder beschoten kap'. In 1920 werd het als één geheel gekocht door kapper Groenewold. Hij gebruikte het pand in drieën: als woning voor ouders, kapperswinkel en eigen woning.
Na zijn vertrek begin jaren 70, is het korte tijd niet vast bewoond en was het in gebruik bij een commune woongroep. In 1975 werd het pand gekocht door de huidige bewoonster Hélène Wasser en familie. Zij maakten het pand passend tot één eigentijds woonhuis en vestigden er een praktijk voor beeldende kunst met expositieruimte, waar later een praktijk voor Integrale Therapie is bijgekomen. Het grote emaillen sigaren reclamebord links aan de zijkant van het pand herinnert ons aan de tabaksvergunning van de voormalige kapperszaak.
Het atelier van Hélène Wasser biedt traditionele en hedendaagse iconen, ansichtkaarten en handgemaakte kaarsen.
Dit rijksmonument uit 1912 werd als rentenierswoning met koetshuis gebouwd door aannemer M.W. Arends in opdracht van Siert van der Tuuk en Hamina Slob. De architectuur van het pand wordt omschreven als overgangsarchitectuur in Chalet en Art Nouveau stijl. Het huis staat op de rand van de wierde. Het oostelijk deel van de Raadhuisstraat en Hoogtjestraat maakte deel uit van de voormalige ossengang rond de wierde.
In 1915 kwam het pand in handen van Willem Kornelis Dusseldorp die er zijn effectenkantoor in vestigde waarvoor enkele verbouwingen werden uitgevoerd zoals een wijziging van de entree.
Latere eigenaren waren respectievelijk het echtpaar Zuideveld-Stol, de heer K. Ploegman en momenteel wordt het bewoond door de familie Andringa. Het koetshuis is ingericht voor de artsenpraktijk Andringa, klassieke homeopathie.
Op beide dagen in de serre een expositie beelden van Fiona Zondervan.
In 1876 laten Jan Nicolaas Dusseldorp en echtgenote Trijntje Hiepkes Heemstra deze woning bouwen. Tot dan drijven zij de grossierderij aan de Kerkstraat 8 die wordt voortgezet door hun zoon. De volgende bewoner is vanaf omstreeks 1883 Harm Hamming, voormalig gemeentesecretaris. Alje Gorter (dan smid aan Hoofdstraat 30) neemt er in 1926 zijn intrek om het in 1957 over te doen aan de familie J. van Os die er op hun beurt tot eind jaren '90 wonen. Na de oorlogsjaren tot ca. 1960 is de woning opgedeeld geweest in twee wooneenheden vanwege de woningschaarste en was er een postagentschap gevestigd.
Rosalind Alp exposeert in haar woonhuis eigen werk.
Het Berlagehuis is het gemeentehuis van de toenmalige gemeente Usquert. Het gebouw werd ontworpen door de bekende architect Hendrik Petrus Berlage. Dit raadhuis, het enige raadhuis uit het oeuvre van Berlage, werd in 1929 door de aannemers Timmer (Zandeweer) en Nanninga (Uithuizen) gebouwd. Meubilering en stoffering werden geleverd op aanwijzingen van Berlage. Ook het tuinontwerp was van zijn hand. Voor het verhogen van de toren droeg Berlage naar verluid een deel van de kosten. Op 1 januari 1990 verloor het pand vanwege een gemeentelijke herindeling haar functie. Nieuwe eigenaar werd de Vereniging Hendrick de Keyser.
Vóór het Raadhuis is een infostand.
Beide dagen The Burger Company foodtruck en jazzy muziek door het Falcon Combo.
Dankzij ruimtelijk vormgever René de Boer heeft Usquert nu een beeldenroute, want hij heeft 15 van zijn objecten geschonken aan de Gemeente Eemsmond.
René de Boer construeerde deze objecten in zijn atelier, de voormalige smederij naast molen Eva aan de Raadhuisstraat in Usquert. De 15 op groeivormen gebaseerde objecten (knoppen, stengels en bladvormen) uit de periode 2004 - 2015 staan op het terrein naast de tennisbaan, op de begraafplaats en op een veldje bij de ingang van de begraafplaats aan de Zijlsterweg.
Men kan de wandeling langs de kunstwerken starten bij het laantje links van het Berlage raadhuis.
Het wit gespoten pleisterwerk van dit grote pand verraadt een geheel andere historie dan de tractoren en landbouwgereedschappen die er worden tentoongesteld. Rond 1900 was het huis in bezit van de familie Elema die er een café restaurant dreven.
De oplettende kijker herkent aan alle zijden van het winkelpand de gaaf gebleven Jugendstil-achtige versieringen in pleisterwerk en lateien die het restaurant een voorname uitstraling moeten hebben gegeven.
In 1925 koopt de heer Gorter het pand om er een Ford dealerschap in te vestigen. Daarvoor heeft de heer Dinkla het pand al enige tijd in gebruik voor zijn automobielen- en rijwielonderneming DARO. In 1957 gaat het pand over in handen van Bosch mechanisatie en automobielbedrijf en verschijnen de eerste tractoren en combines. In 1962 koopt Bosch de locatie Raadhuisstraat 4 erbij van mevrouw Venhuis-Nienhuis, weduwe van Usquert's meester Venhuis.
In de daarop volgende jaren heeft de woning plaats gemaakt voor de huidige werkplaats, waarna in 1984 het geheel in handen kwam van Landbouwmechanisatiebedrijf Kazemier.
Op beide dagen een verkoopexpositie van Piet Lanting met antiek en gerestaureerde meubelen, Albert de Boer met porselein en kristal en Tschuurtje Drijfhout met brocante.
Deze woning dateert uit 1915 als rentenierswoning van de familie Ter Haar, landbouwer in de Noordpolder. In 1928 ging de woning over in handen van E.H. Beukema die commissionair in granen was en kassier voor de Nutsspaarbank. Hij liet de aanbouw (thans schuur) bouwen en inrichten als kantoor met kluis. Na het overlijden van de zoon Beukema, met dezelfde functies als zijn vader, werd de woning in 1979 verkocht aan de huidige bewoners, Jaap en Netteke Nienhuis.
De bank bleef tot 1989 in het pand gevestigd.
Eline Brontsema exposeert op beide dagen haar werk in het pand.
In het decor van de mooie tuin van Netteke Nienhuis verhaalt Erik Hulsegge, journalist en colomnist bij RTV Noord, op zaterdag uit eigen werk. Op zondag is het podium voor Herman Sandman, columnist bij Dagblad van het Noorden.
In 1910 liet het echtpaar Popko Berend Westerhuis-Huninga, afkomstig van boerderij Langeheerd aan de Wadwerderweg 78, deze renteniersvilla bouwen en gaven het dezelfde naam. De ontwerp- en bouwopdracht voor Langeheerd werd verstrekt aan architect Gerrit Nijhuis (1860 - 1940). Deze liet de bouw uitvoeren door J. Zeldenrust uit Warffum voor een totaalbedrag van 15.490 gulden.
In 1960 werd de villa aangekocht door de Stichting Algemeen Welzijnsfonds voor Geestelijke en Lichamelijk Misdeelden (later NSVGG, thans NOVO).
In 1962 werd het huis in gebruik genomen als gezinsvervangend tehuis voor mannelijke pupillen. Eind 70-jaren heeft de toenmalige eigenaar een deel van de oorspronkelijke bouw aan de achterzijde, waaronder de loggia met karakteristieke kenmerken, laten afbreken ten behoeve van nieuwbouw. Gelukkig zijn het fraaie Nijhuis front, de zijkanten en bepaalde interieurdelen intact gebleven.
Op het terras van Villa 'Langeheerd' kunt u even neerstrijken om alle indrukken te verwerken terwijl u geniet van een drankje.
Dit pand, in de Amsterdamse Schoolstijl, is ontworpen door de Groninger architect Willem Reitsma te Leens en gebouwd in 1925.
Het meest opvallende is het kleurenpalet. Rood en zwart voor de daklijsten en de kozijnen (heel bewerkelijk om te schilderen), met gele en blauwe accenten. Verder heeft Willem Reitsma gespeeld met baksteen, zie de versieringen in de hoge nepschoorstenen en gesinterde steen, gebruikt voor het traswerk.
Binnenshuis is er bijna niets veranderd. De glas-in-lood ramen, de deuren, en zelfs het hang- en sluitwerk is nog origineel. Dit huis kent vele mooie details en omdat alles nog intact is, is dit pand een paar jaar geleden een rijksmonument geworden.
In de mooie tuin is een expositie van beelden van Machteld Kee.
Wadwerderweg 17 is gebouwd in 1973. Het ontwerp van de voortuin dateert van 1974. De achtertuin is in 2019 aangelegd.
Op zaterdag- en zondagmiddag treedt troubadour Hans van der lijke op in de tuin.
Hans van der Lijke verhaalt in zijn lied "Wadwerderweg" over een slakje dat voor heel wat consternatie zorgt in de Wadwerderweg. En, welke straat of weg kan nou bogen op een eigen lied?
Hierdoor geinspireerd organiseert Jan Zuidema, bewoner van Wadwerderweg 17, een expositie over Wadwerd en de Wadwerderweg met o.a. archeologische vondsten uit Wadwerd en informatie over de verdwenen molen, de vlasfabriek en de ontwikkeling van de weg.
Usquert, wierdedorp, gelegen op het Hoogeland van Groningen: smalle straten op de wierde rond de 13e eeuwse kerk, statige villa's naast karakteristieke arbeidershuizen, het Berlage Raadhuis en molen Eva.
De Petrus en Pauluskerk ligt al eeuwen op het midden van de wierde. De bebouwing rond de kerk wijst op grote bedrijvigheid rond de kerk in vorige eeuwen. Hier waren o.a. de slager, kruidenier, bakker en kapper gevestigd.
Deze bedrijvigheid werd ook weerspiegeld door de drie molens in Usquert, waarvan nu alleen nog de mooie molen Eva trots in het dorp staat.
In 1893 werd Usquert door het spoor verbonden met de stad Groningen. Voor de reizigers kwam tegenover het station Hotel de Landbouw, café met doorrit. De functie van het pand is verdwenen, maar de originele gelagkamer is nog aanwezig.
De vele grote villa's in Usquert herinneren aan een rijk verleden. Rond 1900 behoorde Usquert tot de top 5 rijkste gemeenten van Nederland. Omliggende boeren gingen rentenieren in het dorp en lieten dan een passende villa bouwen. Zo vindt men in Usquert mooie voorbeelden van architectuur stijlen die in die tijd populair waren, zoals Jugendstil, Art Deco en Amsterdamse School.
Toen besloten werd dat Usquert een gemeentehuis moest krijgen, werd de landelijk bekende architect Berlage gevraagd een ontwerp te maken. In 1930 werd het gemeentehuis ingewijd. Nu doet het al sinds 1990 geen dienst meer als gemeentehuis, maar het is nog steeds een architectuur icoon en ook het enige gemeentehuis door Berlage gebouwd.